ΠΙΚΑΣΣΟ
ΚΡΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΖΩΓΡΑΦΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΟΥ
Όταν ήμουν νέος, όπως όλοι οι νέοι , θρησκεία μου ήταν η τέχνη, η μεγάλη τέχνη, αλλά με τα χρόνια είδα ότι η τέχνη, όπως την ενοούσαν ώς το τέλος του 1800, είναι από δω και μπρος τελειωμένη, ετοιμοθάνατη, καταδικασμένη και ότι η υποτιθέμενη καλλιτεχνική δραστηριότητα με όλη της την αφθονία δεν είναι παρά η πολύμορφη εκδήλωση της αγωνίας της.Όσο πάει ολοένα και περισσότερο οι άνθρωποι αποσπώνται , αδιαφορούν για τη ζωγραφική, τη γλυπτική, την ποίηση.
Παρά τα αντιθέτως φαινόμενα, οι σημερινοί άνθρωποι αγάπησαν εντελώς άλλα πράγματα, τη μηχανή, τις επιστημονικές ανακαλύψεις, τον πλούτο, την εξουσία πάνω στις δυνάμεις της φύσης και στις εκτάσεις τούτου του κόσμου.Δεν αισθανόμαστε την τέχνη σαν ζωτική ανάγκη, σαν πνευματική επιταγή, όπως στους περασμένους αιώνες.
Πολλοί από μας εξακολουθούν να είναι καλλιτέχνες και να ασχολούνται με την τέχνη για λόγους άσχετους με την πραγματική τέχνη, μάλλον από μίμηση, από νοσταλγία της παράδοσης, από τη δύναμη της αδράνειας, από αγάπη της επίδειξης, της πολυτέλειας, από πνευματική περιέργεια, από μόδα ή από υπολογισμό.
Από συνήθεια και σνομπισμό ζουν ακόμα μέσα σ'ενα πρόσφατο παρελθον, αλλ' η πλειοψηφία σε όλα τα κοινωνικά περιβάλλοντα δεν έχει πλέον ένα ειλικρινές πάθος για την τέχνη, τη θεωρεί το πολύ πολύ σαν διασκέδαση, τεμπελίκι και στολίδι.
Λίγο, λίγο, οι νέες γενιές με τον έρωτα τους για τα μηχανήματα, τα σπορ, ειλικρενέστερες, κυνικότερες και βίαιες, θα παρατήσουν την τέχνη στα μουσεία και τις βιβλιοθήκες σαν περιττό λείψανο του παρελθόντος.
Ένας καλλιτέχνης που βλέπει, όπως εγώ, το επικείμενο τέλος, τι μπορεί να κάνει άραγε; Θα ήταν σκληρό να αφήσει το επάγγελμα του και επικίνδυνο από τη χρηματική άποψη. Μένουν τότε δύο δρόμοι , να κοιτάξει να διασκεδάσει και να κερδίσει χρήματα.
Από την στιγμή που η τέχνη δεν είναι τροφή των εκλεκτών, ο καλλιτέχνης μπορεί να εκδηλώνει το ταλέντο του με κάθε ιδιοτροπία,όπως του σφυρίξει, με κάθε επινόηση του πνευματικού τσαρλατανισμού.Αλλ΄οι εκλεπτυσμένοι, οι πλούσιοι, οι χασομέρηδες, οι διυλίζοντες την πεμπτουσία, ψάχνουν για το καινούριο, το αλλόκοτο, το πρωτοφανές, το σκανδαλώδες.Κι εγώ από τον κυβισμό κι ύστερα ικανοποίησα αυτούς τους κυρίους και τους κριτικούς με πάμπολλα παράξενα που πέρασαν από το νου μου, και όσο λιγότερο τα καταλάβαιναν τόσο τα θαύμαζαν. Με το να διασκεδάζω συνεχώς με όλα τούτα τα παιχνίδια, τις λοιδορίες, τους γρίφους, τις σπαζοκεφαλιές και τα αραβουργήματα έγινα διάσημος και μάλιστα πολύ γρήγορα.
Και η διασημότητα για ένα ζωγράφο σημαίνει, πωλήσεις, κέρδη, περιουσία, πλούτο.
Όπως γνωρίζετε, σήμερα είμαι διάσημος και πλούσιος, αλλ΄όταν μένω μόνος με τον εαυτό μου δεν έχω το θάρρος να εκλαμβάνω τον εαυτό μου σαν καλλιτέχνη με την αρχαία έννοια της λέξης.
Ήταν μεγάλοι ζωγράφοι ο Τζιόττο, ο Τιτσιάνο, ο Ρέμπραντ, ο Γκογια Είμαι μόνο ένας δημόσιος ψυχαγωγός, που κατάλαβε την εποχή του, που καταπράυνε όσο μπορούσε την ηλιθιότητα, την κενοδοξία και την απληστία των συνχρόνων του.
Είναι πικρή η δική μου εξομολόγηση, πιο οδυνηρή απ΄οτι μπορεί να φαίνεται, έχει όμως την αρετή να είναι ειλικρινής.
Πηγή '' ΚΕΙΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ '' μετάφραση ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΠΑΣ.
