Κυριακή 27 Φεβρουαρίου 2011

Η ΤΡΟΦΗ










Πριν λίγα χρόνια είχα πάει στο Άγιον Όρος.
Πήγαινα με την απορία στην καρδιά μου για το Φως στο έργο του Πανσέληνου. Έβλεπα πως το Φως  αυτό ήταν μοναδικό στην ποιότητά του, εμπότιζε μυστήρια όλη την μορφή του Αγίου. Λευκό, λεπτό, αλλά και πυκνό μαζί, ως σώμα.
Πήγα στις Καρυές στο Πρωτάτο, είδα ξανά τις εικόνες, αλλά η απορία μου ήταν ανάλογη του κάλους των έργων, μέσα μου.
Την επομένη στην Ι Μονή Ιβήρων, το πρωί στη Θ Λειτουργία θέλοντας να αποφύγω την "κατάρα" του ζωγράφου που μαγνητίζεται από μυστικιστικές εικόνες, έκατσα σε ένα στασίδι πίσω στο σκοτάδι, ακούγοντας μόνο.
Ξάφνου εκεί μέσα σε αυτό το πυκνό σκοτάδι μου παρουσιάζεται ένα ουράνιο τόξο, έρχονταν ως δρόμος, από αριστερά έκανε ένα ελιγμό προς τα πάνω και έπειτα συνέχισε προς τα δεξιά, είχε δώδεκα χρώματα. Είναι μυστήριο, δεν ξαφνιάστηκα,  το δέχτηκα απλά.
Έπειτα όταν τελείωσε το μυστήριο σηκώθηκα  όπως όλοι να λάβω το αντίδωρο από το χέρι του Ιερέα. Του φίλησα το χέρι και τα χείλη μου μπήκαν μέσα σ' ένα λευκό φως χέρι, άλλης ποιότητας σώμα, σαν τροφή, θα μπορούσα να το φάω. Το αντίδωρο μου φάνηκε απλό ψωμί.
Βγαίνοντας από το Ναό, ενθουσιασμένος και απορημένος μαζί, αναφώνησα μέσα μου,
"το Φως στις εικόνες του Πανσέληνου"!

Σάββατο 26 Φεβρουαρίου 2011

ΚΑΤΑΛΗΨΗ


 Η κατάληψη του καλλιτέχνη από το σκότος και η παθητικότητά του προς χάριν της δημιουργικότητας είναι βαριά ασθένεια. Ο ανυποψίαστος "συνομιλεί" με το ανύπαρκτο εμπορευόμενος το αριστούργημα.
Ζητεί το αριστούργημα ως το ύψιστο νόημα ζωής.Έτσι ο ζωγράφος γίνεται υπηρέτης σκοτεινής εμπνεύσεως , που τον οδηγεί στην αυτοκτονία.
Στρατιές νέων ανθρώπων σήμερα υπολογίζει , στηρίζει , επικαλείται από την αρχή της προσπάθειας ένα σκοτεινό εσωτερικό , ως θησαυρό αλλοιωμένων μορφών με τις οποίες ευελπιστεί στην επιτυχία. Ο πόθος για προβολή μαζί με την ύποπτη ενθάρρυνση από μικρόψυχους καθηγητάδες που φαντασιώνονται πρωτοπορίες, καθιστούν ένα θανατικό κοκτέιλ.
Η αυτογνωσία πλέον αποτελεί πρόσχημα αφού εννοείται ως κατασκευή ενός καινοτόμου εγώ. Ποιός καθηγητής μέσα σε αυτή τη τρέλα του ανυπόμονου θα υποστήριζε και θα περίμενε με υπομονή το φυσικό κοίταγμα του μαθητή μέσα του και τη μάχη του να ελευθερωθεί από νοοτροπίες , φαντάσματα κλπ, ώστε βρίσκοντας την ψυχή του, να ετοιμασθεί για την ευθύνη του σε τούτο τον κόσμο?
Κανείς δεν ζητεί απάντηση , κανείς δεν ρωτά ,ποια είναι η μορφή του ανθρώπου, ποια η φύση του?
Η απίστευτη κακή αλλοίωση που συντελεσθεί στην ψυχή μας οφείλεται κατά αρχήν ότι η περηφάνια έγινε προϋπόθεση δημιουργικότητας και έπειτα η ίδια η δημιουργικότητα έγινε το νόημα της ζωής. Η δημιουργικότητα έγινε τόπος αρνήσεως της ζωής στην ολότητά της, έγινε κάστρο ταυτότητος, υπάρξεως, ένα μονόχωρο δωμάτιο που χωράει μόνο εμένα και τις εικόνες μου.
Αυτό το κάστρο της εμπνεύσεως είναι φτιαχτό, πλαστό, γιατί και η έμπνευση δεν εξαρτάται από κανένα σκηνικό.
Αντιθέτως αυτό το εγώ αποτελεί τον δράκο που κρατεί φυλακισμένη την ψυχή του ανθρώπου.


Θα ήταν γενναία πράξη αν ένας από τους καθηγητάδες έπαιρνε δημόσια το κοπίδι και μπροστά στους μαθητές του "έκοβε" τα τέρατα που τον καταλαμβάνουν και μαζί ομολογούσε "παιδιά μου την πάτησα, προσέξτε", αυτό θα ήταν μία πράξη λυτρωτική για τον ίδιο και ένα σπουδαίο μάθημα μαζί.

Δευτέρα 14 Φεβρουαρίου 2011

Η ΝΕΑ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ




Το νέο πρόσωπο το οποίο δεν θα θεωρείται "ύποπτο" θα είναι αυτό της πλαστικής κούκλας των sex shops.

Παρασκευή 11 Φεβρουαρίου 2011

ΚΥΝΗΓΙ


Την υγεία αυτής της τέχνης χάσαμε πια.Ό ανώνυμος μάστορας αυτής της ζωγραφικής δεν δείχνει τον εαυτό του, ούτε καινοτομεί, απλά ζωγραφίζει, μας ΔΕΙΧΝΕΙ μια εικόνα κυνηγιού,  αφηγείται μία εικόνα όπως τα παιδιά.

Η ΔΙΑΦΟΡΆ ΑΥΤΟΥ ΤΟΥ ΖΩΓΡΑΦΟΥ ΜΕ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ, ΟΤΙ ΑΥΤΟΣ ΖΩΓΡΑΦΙΖΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΨΥΧΗ ΤΟΥ, ΕΝΩ ΕΜΕΙΣ ΜΕ ΧΕΡΙΑ, ΠΟΔΙΑ, ΚΛΠ..

Πέμπτη 3 Φεβρουαρίου 2011

ΓΚΟΥΑΝΤΑΝΑΜΟ







Η ανάσα που επιστρέφει σε κλειστό χώρο, αποτέλεσε την αύρα της μοντέρνας τέχνης.
Η επιστροφή αυτού που διώχνουμε σαν επιβεβαίωση ότι υπάρχουμε σ ένα τόπο σκηνικά σκοτεινό κατασκευασμένο σε όρια του εύρους ενός άλλου προσώπου απέναντι.
Ο μυθολογικός καθρέπτης που συναντούμε στις Αφροδίτες  του Τιτσιάνο γίνεται υπαρκτό πρόσωπο αρνητικό, φάντασμα του σκότους που οριοθετεί το χώρο. Μια αρνητική επιβεβαίωση του εαυτού μας. Ένα πρόσωπο επιβεβαίωσης του φόνου.
Το εσωτερικό δωμάτιο είναι χώρος τόπος του φόνου.
Ένα στόμα που "τρώει το αγαθό". Καθώς το σκότος γίνεται ο αντίπαλός του ο σύντροφός του η εφιαλτική παρέα που του λέει την αλήθεια.
Το παλάτι των ψευδαισθήσεων που ξεκίνησε στην αναγέννηση έγινε υπόγειο σκοτεινό με ποντίκια , αυτό αφού άνοιξαν τα μάτια του ζωγράφου.
Το κατέβασμα της εικόνας από αλλού έπαψε με τον θόλο της αναγέννησης .
Με μια σύγχρονη ματιά θα λέγαμε ότι ο άνθρωπος αποδέχτηκε την υπόσχεση της αρνήσεως . Αποδεχόμενος την άρνηση έδωσε ύπαρξη , παρουσία στην απουσία.
Και η απουσία γεννά την μάσκα.
Η μάσκα αυτή γέννησε ένα αιώνιο χαμόγελο μία αιώνια έκφραση , ως τύπος συμπεριφοράς , ένα θεατρικό καλό.
Η υποκρισία αυτή κράτησε αιώνες ίσως όχι από όλους, αλλά σαν πνεύμα είχε επικρατήσει.
Η εμφάνιση της φωτογραφίας αρχές του 19ου αιώνα αποτέλεσε το τέλος της αναγέννησης, αν και είναι παιδί της .
Το ψέμα γεννάει ψέμα. Η ψευδαίσθηση γέννησε την πειθώ του θανάτου.
Το στιγμιότυπο της φωτογραφίας είναι ένα αντιποιητικό κατασκεύασμα. Ο νεκρός χρόνος ονομάστηκε στιγμή της αιωνιότητας.
 Μετά την νέα εφεύρεση οι ζωγράφοι ελεύθεροι αποχωρούν.
Είναι σαν να λέμε ότι το σκηνικό παίζει από μόνο του και οι ηθοποιοί φεύγουν για να ζήσουν όπως θέλουν.
Όμως που πήγαν οι Μοντέρνοι? Σε πιο τόπο θα πάνε ποια ελευθερία ποθούν?
Είναι περίεργο πως το φως του Παρισιού γεννάται στον υπόκοσμο της Μονμάρτης.
Η επιστροφή σε τόπο μακριά της πέτσας, νοήθηκε ως, να μπούμε βαθύτερα στο σπήλαιο, να δούμε τα τέρατα ζωντανά. Η αναπαράσταση του θεάτρου σκιών.
Έτσι το σκότος χάνει το λαμπρό δήθεν της αναγέννησης και τρέχει σκιερώς σε κλειστά δωμάτια.
Εκεί σε αυτό το δωμάτιο των σκιών  θα παλέψει ο ζωγράφος για την ελευθερία του.
Όμως ξεκινάει με ένα αντί δηλαδή με το ενάντιο στη ψευδαίσθηση που όμως δίνει κάποιο νόημα ατομικά . Είναι μία ατομική κίνηση σε ένα εσωτερικό χώρο.
Αχνά την εικόνα αυτής της εσωτερικότητας μας την έδωσε πρώτος ο Ρέμπραντ με τα μοναχικά αυτοπορτρέτα του  μέσα σε σκότος ενεργές και ένα πολύτιμο χρυσό φως που έρχεται και αποκαλύπτει τον θάνατο.
Το θέμα πλέον δεν είναι μια νέα ζωή αλλά η εικόνα του θανάτου. Το εύρος της καταστροφής του Α παγκοσμίου πολέμου έδωσε εικόνες πρωτόγνωρες σε ανθρώπους ευαίσθητους. Μια περίεργη ένωση της ανθρωπότητας μέσο της εικόνας του θανάτου. Εκείνη περίπου την εποχή είχαν έρθει από τις αποικίες  αφρικάνικα γλυπτά και ζωγραφιές από τα βάθη της Ασίας. Ένας άλλος κόσμος . Μια ξένη αρμονία και χρώμα από τη μια, και η νύχτα της Ευρώπης από την άλλη.
Η νέα αρμονία συστήθηκε ακριβώς από αυτό το μικτό δυτικό  Γινγκ Γιανγκ.


 
Αυτό όμως είναι κατά κάποιο τρόπο αισθητικό, την μεγάλη αλλαγή την έφερε η επιστήμη η οποία απομυθοποίησε το Φως.
Για την αρχαία τέχνη το φως ήταν ένα ζωντανό άρμα εικόνων οι οποίες φανερώνονταν στην ψυχή η οποία τις προσλάμβανε είτε ως εικόνες θαύματα, είτε ως ψιθύρους αφηγήσεως. Δηλαδή επρόκειτο περί μυστηρίου.
Με το πρίσμα το φως αναλύθηκε σε κομμάτια χρώματα τα οποία η εμφάνισή τους εξαρτάται από την επιφάνεια στην οποία πέφτουν. Συμβολικά θα λέγαμε πως το πρίσμα είναι το μάτι της επιστήμης το οποίο αυτόματα αναλύει και συμπεραίνει πειραματικά πάντα για να καταλήξει επιτυχώς στο οφθαλμοφανές.
Το παιδί ζωγραφίζει πάνω στο λευκό χαρτί και όλα τα σχήματα είναι απλωμένα σαν χρωματισμένα σεντόνια στον ήλιο, μπορεί η επιστήμη να το δεχτεί αυτό ως ένα φαινόμενο της πρώτης οράσεως του ανθρώπου , η θα το κομματιάσει βάζοντας το στην γραμμή της εξελίξεως ως αιχμάλωτο πολέμου?
Ο σύγχρονος πολιτισμός για να στηθεί έπρεπε να φονεύσει το παιδί γιατί το παιδί αποτελεί αδιευκρίνιστη ολότητα. Η σύγχρονη παιδαγωγική κατέληξε πως το παιδί είναι λευκό χαρτί , αδιαφόρησε για την αφήγηση των σχημάτων καθώς και για τον τόπο καταγωγής τους.
Ο Πικάσο ανέλαβε τον φόνο αυτό.
Ο ίδιος αναφέρει, «…μου πήρε μια ζωή για να ζωγραφίζω σαν παιδί..».
Οι ζωγράφοι ανά τους αιώνες, όπως ο Τιτσιάνο παράδειγμα, πόθησαν και τους δόθηκε και είδαν με το φως αυτό την πλάση έτσι όπως ο θεός την έπλασε, τον Πικάσο όμως δεν τον νοιάζει να ρωτήσει πρώτα τον πατέρα πριν πάρει κάτι από το παιδί , απλά αρπάζει, ουσιαστικά ο Πικάσο λιποτάκτησε από την μαρτυρία της τέχνης και αγκάλιασε τον δρόμο του πειράματος της επιστήμης. Έτσι  αφού το φως απαιτεί προϋποθέσεις , αρπάζει το σχήμα και την γραμμή γεμίζοντας τα με περιεχόμενα τέτοια που να προκαλούν ηδονή στους εγκεφάλους των διανοουμένων, το αναφέρει και ο ίδιος εξάλλου.
Το μεγαλύτερο ταλέντο του 20ου αιώνα λήστεψε σύλησε και αλλοίωσε τη μορφή του ανθρώπου αρνούμενος το δρόμο του Ηρακλή και του χρέους του Οδυσσέα.
Ο Πικάσο είχε μία νέα ιδέα συνεργώντας στο νέο πνεύμα δουλείας του ανθρώπου , να αποδείξει ότι η εικόνα κατασκευάζεται από την υψηλή νοημοσύνη ελευθερώνοντας τον φιλόδοξο άνθρωπο από την παράδοση του φωτός γιατί αυτή είναι η παράδοση της τέχνης. Το παιχνίδι της κατασκευής είναι η παιδικότητα του Πικάσο, το οποίο περιορίζει την δημιουργικότητα στην λύση ενός σταυρολέξου η στη συναρμολόγηση ενός παζλ όπως και να έχει πρόκειται περί κύβου όπου η στερεομετρία του θα αποτελέσει τα όρια του ανθρώπου και του κόσμου του Πικάσο.
Το μεγάλο ταλέντο έδωσε το πάτημα στον κάθε φιλόδοξο μέτριο να φτιάξει τον δικό του ανθρωπάκο. Αυτό βέβαια είναι γέννημα κακίας και βαθιάς υποτιμήσεως της πλάσεως και του ανθρώπου. Είναι σαν να σβήνουμε κάθε ίχνος του θεού, αποκλείοντας την όραση της ψυχής που το διακρίνει.
Από εκεί και πέρα ο άνθρωπος θα βολτάρει τυφλός με την χαρά του χαζού.



Έκρηξη   και  Ηδονή. Ο απόλυτος οργασμός. Τέτοιο θανατερό παγκόσμιο όργιο ούτε  ο Καλλιγούλας δεν θα μπορούσε να φανταστεί.

Οι Δεσποινίδες της Αβινιόν είναι ακριβώς αυτό το νέο πορνικό πρόσωπο που  θα πάρει ο κόσμος, βυθισμένος στην ανωνυμία και την ασχήμια της μάσκας, ανίερος και "ελεύθερος" πλέον, να σχηματισθεί όπως θέλει ανεξαρτήτως προαιώνιου σκοπού   ή  λόγου.







Η Γκουέρνικα είναι το ίδιο, μόνο που λείπει το ροζ. Τα κομμάτια  ξηρά ασπρόμαυρα, ανεξέλεγκτα σαν λεπίδες λαμαρίνας φονεύουν, αυτοκαταστροφικά την ανθρωπότητα.
Σαν σύγχρονος προφήτης ο Πικάσο μας εικόνισε την γέννηση και το τέλος του σύγχρονου κόσμου.




Η Ποπ Αρτ , αργότερα θα έρθει να "διορθώσει" προτάσσοντας μία νέα ειδωλολατρεία.
Θα "ενώσει" με περιτύλιγμα ροζ πλαστικό, καλύπτωντας κάθε αντιφέγγισμα πραγματικότητας.

Καθρέπτης μας πια θα  είναι το είδωλο του Hollygood που ως μαγικό αρχέτυπο νικάει την βαρύτητα, χώνοντας μας ακόμα περισσότερο στο διάστημα της φαντασίας, όπου το φάντασμα θα γίνει ο καλύτερος "φίλος" του ανθρώπου.

συνεχίζεται..