ΕΚΦΡΑΣΙΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΙΑΣ - ΦΩΤΙΟΥ ΚΟΝΤΟΓΛΟΥ

ΕΚ ΤΟΥ ΆΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΛΑΜΑ.

Του δι΄ημάς ενανθρωπήσαντος  ποιήσεις την εικόνα, διά την εις Αυτόν αγάπην.Και μνησθήση δι΄αυτής Εκείνον, ανάγων τον νουν σου δι΄αυτής επί το προσκυνητόν εκείνο σώμα του Σωτήρος , το καθήμενον εκ του Πατρός εν ουρανώ. Ως δ΄ούτως , και των αγίων τους τύπους ποιήσεις και προσκυνήσεις, ουχ΄ως θεούς, (τούτο γαρ απηγορεύεται) , αλλά διά την εις εκείνους σχέσιν και διάθεσιν και την υπερβάλλουσαν τιμήν, αναφερομένου διά των εικόνων επ΄αυτούς του νου , καθάπερ και Μωυσής εποίησε τας των Χερουβίμ εικόνας , ένδον των Αγίων . Και αυτά δε τα έφερε παντός του κόσμου , και Αγια αυτά εκάλεσεν ο Μωυσής , ου τα κτίσματα δοξάζων , αλλά , δι΄αυτών , τον κοσμοποιόν Θεόν.

Αυτά τα ολίγα φανερώνουν τον σεβασμό όπού είχαν οι Αγιοι Πατέρες προς τας Αγίας Εικόνας, έμπροσθεν των οποίων προσηύχοντο μετά δακρύων.

ΠΟΙΟΣ Ο ΧΑΡΑΚΤΗΡ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ ΟΠΟΥ ΖΩΓΡΑΦΙΖΟΝΤΑΙ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗΝ , ΤΟΥΣ ΚΑΝΟΝΑΣ , ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΤΥΠΟΥΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΑΣ.

Ο χαρακτήρ των αγίων Εικόνων της Ορθοδόξου αγιογραφίας δεν είναι ουδόλως φυσικός, αλλά είναι λειτουργικός και συμβολικός , ήγουν πνευματικός . Η τέχνη αυτή όπου είναι μία ζωγραφική θεολογία , δεν αναπαριστά εξωτερικώς την φυσιογνωμίαν και την εν γένει μορφήν των Αγίων , αλλά εικονίζει τον πνευματικόν και άφθαρτον χαρακτήρα των έν τη Βασιλεία των Ουρανών. Διά τούτο , δεν είναι ορθόν να ζωγραφίζωνται Εικόνες Αγίων με φυσικόν τρόπον, ούτε τον καιρό όπου είναι ακόμη εν τη ζωή.

Από ταύτην την αιτίαν , αναγινόσκομεν εις τους βίους των Αγίων ότι κάποιοι ζωγράφοι , όπου τους έστειλαν άνθρωποι θεραπευθέντες ή αλλέως ευργετηθέντες από τίνα Αγίους , όπως φιλοτεχνήσουν την εικόνα των , παρατηρούντες αυτούς δεν ημπόρεσαν να αποτυπώσον την φυσιογνωμίαν των εις τον πίνακα , μ΄όλον ότι ήσαν άριστοι εις την τέχνην , και τούτο , διότι , ως έλεγον , ήλλαζεν η όψις του αγίου. Αυτό έχει την έννοιαν ότι η εικών του αγίου δεν πρέπει να είναι φυσική, ήγουν κατά τινά τρόπον ως είδωλον εικονισμένη, αλλά λειτουργική και πνευματική. Ο ζωγράφος Ανανίας, όπου έστειλεν ο τοπάρχης της Εδέσσης, Αύγαρος διά να εικονίσει τον Κύριον, δεν ημπόρεσε να αποτυπώσει την Αγίαν Αυτού μορφήν. Ο δε Κύριος, ζήτησε μάκτρον, και επάνω εις αυτό απετύπωσεν υπερφυώς τον ίδιον χαρακτήραν Του, παραδίδων εις ημάς το ακηλίδωτον αρχέτυπον της λειτουργικής τέχνης, ήγουν της αγιογραφίας.