Πέμπτη 3 Φεβρουαρίου 2011

ΓΚΟΥΑΝΤΑΝΑΜΟ







Η ανάσα που επιστρέφει σε κλειστό χώρο, αποτέλεσε την αύρα της μοντέρνας τέχνης.
Η επιστροφή αυτού που διώχνουμε σαν επιβεβαίωση ότι υπάρχουμε σ ένα τόπο σκηνικά σκοτεινό κατασκευασμένο σε όρια του εύρους ενός άλλου προσώπου απέναντι.
Ο μυθολογικός καθρέπτης που συναντούμε στις Αφροδίτες  του Τιτσιάνο γίνεται υπαρκτό πρόσωπο αρνητικό, φάντασμα του σκότους που οριοθετεί το χώρο. Μια αρνητική επιβεβαίωση του εαυτού μας. Ένα πρόσωπο επιβεβαίωσης του φόνου.
Το εσωτερικό δωμάτιο είναι χώρος τόπος του φόνου.
Ένα στόμα που "τρώει το αγαθό". Καθώς το σκότος γίνεται ο αντίπαλός του ο σύντροφός του η εφιαλτική παρέα που του λέει την αλήθεια.
Το παλάτι των ψευδαισθήσεων που ξεκίνησε στην αναγέννηση έγινε υπόγειο σκοτεινό με ποντίκια , αυτό αφού άνοιξαν τα μάτια του ζωγράφου.
Το κατέβασμα της εικόνας από αλλού έπαψε με τον θόλο της αναγέννησης .
Με μια σύγχρονη ματιά θα λέγαμε ότι ο άνθρωπος αποδέχτηκε την υπόσχεση της αρνήσεως . Αποδεχόμενος την άρνηση έδωσε ύπαρξη , παρουσία στην απουσία.
Και η απουσία γεννά την μάσκα.
Η μάσκα αυτή γέννησε ένα αιώνιο χαμόγελο μία αιώνια έκφραση , ως τύπος συμπεριφοράς , ένα θεατρικό καλό.
Η υποκρισία αυτή κράτησε αιώνες ίσως όχι από όλους, αλλά σαν πνεύμα είχε επικρατήσει.
Η εμφάνιση της φωτογραφίας αρχές του 19ου αιώνα αποτέλεσε το τέλος της αναγέννησης, αν και είναι παιδί της .
Το ψέμα γεννάει ψέμα. Η ψευδαίσθηση γέννησε την πειθώ του θανάτου.
Το στιγμιότυπο της φωτογραφίας είναι ένα αντιποιητικό κατασκεύασμα. Ο νεκρός χρόνος ονομάστηκε στιγμή της αιωνιότητας.
 Μετά την νέα εφεύρεση οι ζωγράφοι ελεύθεροι αποχωρούν.
Είναι σαν να λέμε ότι το σκηνικό παίζει από μόνο του και οι ηθοποιοί φεύγουν για να ζήσουν όπως θέλουν.
Όμως που πήγαν οι Μοντέρνοι? Σε πιο τόπο θα πάνε ποια ελευθερία ποθούν?
Είναι περίεργο πως το φως του Παρισιού γεννάται στον υπόκοσμο της Μονμάρτης.
Η επιστροφή σε τόπο μακριά της πέτσας, νοήθηκε ως, να μπούμε βαθύτερα στο σπήλαιο, να δούμε τα τέρατα ζωντανά. Η αναπαράσταση του θεάτρου σκιών.
Έτσι το σκότος χάνει το λαμπρό δήθεν της αναγέννησης και τρέχει σκιερώς σε κλειστά δωμάτια.
Εκεί σε αυτό το δωμάτιο των σκιών  θα παλέψει ο ζωγράφος για την ελευθερία του.
Όμως ξεκινάει με ένα αντί δηλαδή με το ενάντιο στη ψευδαίσθηση που όμως δίνει κάποιο νόημα ατομικά . Είναι μία ατομική κίνηση σε ένα εσωτερικό χώρο.
Αχνά την εικόνα αυτής της εσωτερικότητας μας την έδωσε πρώτος ο Ρέμπραντ με τα μοναχικά αυτοπορτρέτα του  μέσα σε σκότος ενεργές και ένα πολύτιμο χρυσό φως που έρχεται και αποκαλύπτει τον θάνατο.
Το θέμα πλέον δεν είναι μια νέα ζωή αλλά η εικόνα του θανάτου. Το εύρος της καταστροφής του Α παγκοσμίου πολέμου έδωσε εικόνες πρωτόγνωρες σε ανθρώπους ευαίσθητους. Μια περίεργη ένωση της ανθρωπότητας μέσο της εικόνας του θανάτου. Εκείνη περίπου την εποχή είχαν έρθει από τις αποικίες  αφρικάνικα γλυπτά και ζωγραφιές από τα βάθη της Ασίας. Ένας άλλος κόσμος . Μια ξένη αρμονία και χρώμα από τη μια, και η νύχτα της Ευρώπης από την άλλη.
Η νέα αρμονία συστήθηκε ακριβώς από αυτό το μικτό δυτικό  Γινγκ Γιανγκ.


 
Αυτό όμως είναι κατά κάποιο τρόπο αισθητικό, την μεγάλη αλλαγή την έφερε η επιστήμη η οποία απομυθοποίησε το Φως.
Για την αρχαία τέχνη το φως ήταν ένα ζωντανό άρμα εικόνων οι οποίες φανερώνονταν στην ψυχή η οποία τις προσλάμβανε είτε ως εικόνες θαύματα, είτε ως ψιθύρους αφηγήσεως. Δηλαδή επρόκειτο περί μυστηρίου.
Με το πρίσμα το φως αναλύθηκε σε κομμάτια χρώματα τα οποία η εμφάνισή τους εξαρτάται από την επιφάνεια στην οποία πέφτουν. Συμβολικά θα λέγαμε πως το πρίσμα είναι το μάτι της επιστήμης το οποίο αυτόματα αναλύει και συμπεραίνει πειραματικά πάντα για να καταλήξει επιτυχώς στο οφθαλμοφανές.
Το παιδί ζωγραφίζει πάνω στο λευκό χαρτί και όλα τα σχήματα είναι απλωμένα σαν χρωματισμένα σεντόνια στον ήλιο, μπορεί η επιστήμη να το δεχτεί αυτό ως ένα φαινόμενο της πρώτης οράσεως του ανθρώπου , η θα το κομματιάσει βάζοντας το στην γραμμή της εξελίξεως ως αιχμάλωτο πολέμου?
Ο σύγχρονος πολιτισμός για να στηθεί έπρεπε να φονεύσει το παιδί γιατί το παιδί αποτελεί αδιευκρίνιστη ολότητα. Η σύγχρονη παιδαγωγική κατέληξε πως το παιδί είναι λευκό χαρτί , αδιαφόρησε για την αφήγηση των σχημάτων καθώς και για τον τόπο καταγωγής τους.
Ο Πικάσο ανέλαβε τον φόνο αυτό.
Ο ίδιος αναφέρει, «…μου πήρε μια ζωή για να ζωγραφίζω σαν παιδί..».
Οι ζωγράφοι ανά τους αιώνες, όπως ο Τιτσιάνο παράδειγμα, πόθησαν και τους δόθηκε και είδαν με το φως αυτό την πλάση έτσι όπως ο θεός την έπλασε, τον Πικάσο όμως δεν τον νοιάζει να ρωτήσει πρώτα τον πατέρα πριν πάρει κάτι από το παιδί , απλά αρπάζει, ουσιαστικά ο Πικάσο λιποτάκτησε από την μαρτυρία της τέχνης και αγκάλιασε τον δρόμο του πειράματος της επιστήμης. Έτσι  αφού το φως απαιτεί προϋποθέσεις , αρπάζει το σχήμα και την γραμμή γεμίζοντας τα με περιεχόμενα τέτοια που να προκαλούν ηδονή στους εγκεφάλους των διανοουμένων, το αναφέρει και ο ίδιος εξάλλου.
Το μεγαλύτερο ταλέντο του 20ου αιώνα λήστεψε σύλησε και αλλοίωσε τη μορφή του ανθρώπου αρνούμενος το δρόμο του Ηρακλή και του χρέους του Οδυσσέα.
Ο Πικάσο είχε μία νέα ιδέα συνεργώντας στο νέο πνεύμα δουλείας του ανθρώπου , να αποδείξει ότι η εικόνα κατασκευάζεται από την υψηλή νοημοσύνη ελευθερώνοντας τον φιλόδοξο άνθρωπο από την παράδοση του φωτός γιατί αυτή είναι η παράδοση της τέχνης. Το παιχνίδι της κατασκευής είναι η παιδικότητα του Πικάσο, το οποίο περιορίζει την δημιουργικότητα στην λύση ενός σταυρολέξου η στη συναρμολόγηση ενός παζλ όπως και να έχει πρόκειται περί κύβου όπου η στερεομετρία του θα αποτελέσει τα όρια του ανθρώπου και του κόσμου του Πικάσο.
Το μεγάλο ταλέντο έδωσε το πάτημα στον κάθε φιλόδοξο μέτριο να φτιάξει τον δικό του ανθρωπάκο. Αυτό βέβαια είναι γέννημα κακίας και βαθιάς υποτιμήσεως της πλάσεως και του ανθρώπου. Είναι σαν να σβήνουμε κάθε ίχνος του θεού, αποκλείοντας την όραση της ψυχής που το διακρίνει.
Από εκεί και πέρα ο άνθρωπος θα βολτάρει τυφλός με την χαρά του χαζού.



Έκρηξη   και  Ηδονή. Ο απόλυτος οργασμός. Τέτοιο θανατερό παγκόσμιο όργιο ούτε  ο Καλλιγούλας δεν θα μπορούσε να φανταστεί.

Οι Δεσποινίδες της Αβινιόν είναι ακριβώς αυτό το νέο πορνικό πρόσωπο που  θα πάρει ο κόσμος, βυθισμένος στην ανωνυμία και την ασχήμια της μάσκας, ανίερος και "ελεύθερος" πλέον, να σχηματισθεί όπως θέλει ανεξαρτήτως προαιώνιου σκοπού   ή  λόγου.







Η Γκουέρνικα είναι το ίδιο, μόνο που λείπει το ροζ. Τα κομμάτια  ξηρά ασπρόμαυρα, ανεξέλεγκτα σαν λεπίδες λαμαρίνας φονεύουν, αυτοκαταστροφικά την ανθρωπότητα.
Σαν σύγχρονος προφήτης ο Πικάσο μας εικόνισε την γέννηση και το τέλος του σύγχρονου κόσμου.




Η Ποπ Αρτ , αργότερα θα έρθει να "διορθώσει" προτάσσοντας μία νέα ειδωλολατρεία.
Θα "ενώσει" με περιτύλιγμα ροζ πλαστικό, καλύπτωντας κάθε αντιφέγγισμα πραγματικότητας.

Καθρέπτης μας πια θα  είναι το είδωλο του Hollygood που ως μαγικό αρχέτυπο νικάει την βαρύτητα, χώνοντας μας ακόμα περισσότερο στο διάστημα της φαντασίας, όπου το φάντασμα θα γίνει ο καλύτερος "φίλος" του ανθρώπου.

συνεχίζεται..








2 σχόλια:

  1. Ζωγράφισες πάλι!!!
    Eίναι τόσο καταπληκτικά, τόσο πρωτοφανή, κόβουν τήν ανάσα.
    Πραγματικά μάς αλλάζεις τά φώτα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Μπράβο ! Μόνο η αλήθεια μπορεί να σταθεί και να κρίνει με γενναιότητα αυτά τα ιερά τέρατα πού επιβλήθηκαν και καπέλωσαν κάθε ένστικτο περί τού ωραίου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή